Anna Wizerkaniuk, Klub Astronomiczny Almukantarat

Na co dzień studiuję elektronikę na Politechnice Wrocławskiej. W wolnym czasie jestem członkiem zarządu Klubu Astronomicznego Almukantarat, który zajmuje się popularyzacją astronomii i nauk pokrewnych, w tym organizacją letnich obozów astronomicznych dla młodzieży. Poza tym uwielbiam czytać książki fantasy, a ostatnio uczę się szydełkować ;)

Temat: Galaktyczny kalendarz, 40 min, wiek: 10-15

Godzina: 10:00 - 10:40

Gdyby Wszechświat powstał 1 stycznia, to kiedy uformowałaby się Ziemia? Czy ludzie pojawiliby się jeszcze w tym samym roku? A kiedy polecielibyśmy po raz pierwszy w kosmos? Obecnie, kiedy liczymy każdą minutę, nie zdajemy sobie sprawy, że tak naprawdę, w skali całego kosmosu są one nic niewarte. Podczas zajęć zbudujemy kalendarz, w którym umieścimy najważniejsze wydarzenia w historii Wszechświata. A także przyjrzymy się osi czasu obejmującej ostatnie tysiąc lat, na której wskażemy wydarzenia mające wpływ na rozwój astronomii i kosmonautyki.

Niezbędne materiały: Plik do pobrania

Mgr inż. Mateusz Kęsy

Doktorant w Pracowni Pszczelnictwa, Katedrze Zoologii, Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Wykładowca w Wyższej Szkole Bankowej w Poznaniu oraz Collegium da Vinci w Poznaniu. Nauczyciel przedmiotów przyrodniczych w Szkole Podstawowej „Skrzydła” w Poznaniu oraz w ramach edukacji domowej. Uczestnik IV Wyprawy Naukowej na Sumatrę (2017) w ramach konkursu „Lasy Świata” Wydziału Leśnego Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Czynny popularyzator nauki z wieloletnim doświadczeniem, dwukrotny finalista konkursu „Popularyzator Nauki” organizowanego przez Państwową Agencję Prasową oraz Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Koordynator oraz wykonawca w kilkudziesięciu projektach naukowych i edukacyjnych realizowanych w Polsce oraz za granicą. Autor licznych doniesień konferencyjnych oraz artykułów naukowych i popularnonaukowych. Członek stowarzyszeń: Rzecznicy Nauki oraz Centrum Promocji Ekorozwoju. http://zoologia.up.poznan.pl/pl/pracownia-pszczelnictwa/doktoranci/mgr-inz-mateusz-kesy/. http://facebook.com/miododajnemiasta/.

Temat: Pszczoły a kosmos, 45 min, wiek: 10-18

Godzina: 15:00 - 15:45

Pszczoły stanowią grupę ponad 20 tysięcy gatunków żyjących na Ziemi, w tym ponad 450 gatunków występuje na terenie Polski. Grupa tych owadów skupia szczególną uwagę naukowców ponieważ uważa się, że bez pszczół człowiek nie przeżyłby na Ziemi, a jeśli nawet, to byłoby to bardzo trudne, ponieważ praca pszczół przyczynia się do produkcji owoców i nasion roślin, będących ważnym ogniwem ekosystemów oraz życia człowieka na Ziemi. Dlatego też prowadzi się badania mające na celu określenie czy pszczoły mogą przeżyć poza Ziemią oraz jakie warunki trzeba dla nich stworzyć poza naszą planetą aby te zwierzęta mogły egzystować. Podczas spotkania poznacie fascynujący świat pszczół oraz poznacie gatunki zwierząt, które mają największą szansę zaistnieć we wszechświecie.

Temat: Czy hodowla pszczół jest możliwa poza Ziemią?, 45 min, wiek: 10-18

Godzina: 16:00 - 16:45

Hodowla pszczół prowadzona jest przez człowieka od tysięcy lat, najpierw próbowano hodowli pszczół w dorodnych, ponad stuletnich drzewach, następnie tworzono dla nich specjalne przestrzenie w drewnianych lub słomianych gniazdach. Finalnie dziś wyróżniamy rozmaite ule oraz przestrzenie pozwalające na hodowlę pszczół i produkcję miodów. Zastanawiające jest jednak pytanie- gdzie i w jaki sposób hodować pszczoły poza Ziemią, i czy to w ogóle możliwe? Wspólnie spróbujemy odpowiedzieć na te i inne pytania podczas zajęć.

Beata Suścicka, Małgorzata Popiel – InnSpace

Innspace to kosmiczny kolektyw łączący studentów i absolwentów z różnych branż - architektury, robotyki, bioinżynierii, medycyny czy budowy maszyn. Połączyła nas fascynacja tematem kosmosu, dlatego postanowiliśmy razem stworzyć projekt nie z tej Ziemi. Działamy razem od ponad dwóch lat i na swoim koncie mamy projekty bazy marsjańskiej (min. 5. Miejsce w konkursie Mars Colony Prize) czy samoloty suborbitalne (ESA Grand Prix w konkursie Student Aerospace Challenge).

Temat: Kierunek kosmos! 90 min, wiek 10-15

Godzina: 17:00 - 18:30

Co zrobić, żeby misja się udała? Podczas warsztatów zaplanujemy pierwszą kosmiczną podróż. Krok po kroku przeanalizujemy wszystkie aspekty, które należy wziąć pod uwagę, żeby przedsięwzięcie się udało. Zdecydujemy co będzie dla nas priorytetowe, ustalimy harmonogram i zrobimy plan działania. 

Niezbędne materiały: kawałek kartki i długopis

Sebastian Soberski

Kierownik Planetarium i Obserwatorium Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika w Grudziądzu oraz radioobserwator w Katedrze Radioastronomii przy Instytucie Astronomii UMK w Toruniu. Zajmował się między innymi badaniami pozostałości po wybuchach supernowych oraz rozkładem pola magnetycznego w Galaktyce.  Ponad ćwierć wieku popularyzuje astronomię w instytucjach edukacyjnych i kulturalnych w kraju oraz za granicą. Od 1995 roku współpracuje z Krajowym Funduszem na rzecz Dzieci prowadząc między innymi wykłady, warsztaty i pokazy nieba dla wybitnie uzdolnionej młodzieży objętej programem Funduszu. Regularnie prowadzi zajęcia interdyscyplinarne na corocznych warsztatach muzycznych w Europejskim Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego w Lusławicach. Współautor cyklicznego programu telewizyjnego "Obserwatorium" oraz serii programów internetowych "Niebo na dłoni" oraz "Urania TV". Organizator oraz współorganizator wypraw astronomicznych w pas całkowitego zaćmienia Słońca: Mongolia (1997), Węgry (1999), Zambia (2001), Chiny (2009), Indonezja (2016), USA (2017). Współtworzy muzyczno-astronomiczną grupę audiowizualną VOICES OF THE COSMOS.

Temat: Plenerowy model Układu Słonecznego, 90 min, wiek: 12+

Godzina: 17:15 - 18:45

Proponujemy ćwiczenie, które będzie intelektualną przygodą oraz jednocześnie poprawi kondycję fizyczną organizmu zwiększając odporność na wirusy. W ramach ćwiczenia każdy nauczy się jak stworzyć w plenerze własny model Układu Słonecznego. Ze względu na duże odległości między planetami zachowanie bezpiecznego dystansu społecznego nie powinno być problemem.

Większości Ziemian bardzo trudno jest wyobrazić sobie skalę wielkości obiektów kosmicznych oraz odległości między nimi w przestrzeni kosmicznej. Nawet w przypadku Układu Słonecznego intuicja najczęściej zawodzi. W żadnym podręczniku nie ma możliwości umieszczenia rysunku czy schematu Układu Słonecznego, który zachowałby jednocześnie skalę wielkości oraz odległości obiektów kosmicznych Układu Słonecznego. Podejmując próbę publikacji takiego rysunku musielibyśmy  dołączyć do książki mikroskop oraz lornetkę aby dostrzec wszystkie zaznaczone na nim planety. Na papierze taka publikacja nie jest możliwa ani sensowna.

Możemy jednak wykorzystać narzędzia internetowe (prosty kalkulator połączony z mapą google) aby obliczyć własny model Układu Słonecznego. Kolejnym etapem będzie zaprojektowanie na mapie gdzie umieścić poszczególne elementy - Słońce, planety. Podczas proponowanych ćwiczeń zaprezentowana zostanie instrukcja jak tego dokonać. Zaprezentowany zostanie również filmowy przykład takiej realizacji modelu Układu Słonecznego.

Najważniejszą częścią ćwiczenia będzie zadnie domowe dla każdego uczestnika, czyli stworzenie własnego modelu Układu Słonecznego w swoim otoczeniu - na podwórku, w lesie, na polanie czy innym pustkowiu.

FILM 1:

Wprowadzenie i instrukcja wykonania modelu:
https://www.youtube.com/embed/d3nhd2iSNpI

FILM 2:

Przykład realizacji zadania:

https://tvsm.pl/videoplay/obserwatorium/2015-04-13

Niezbędne materiały: 2 filmy (instrukcja, przykład), do ściągnięcia tu: https://we.tl/t-qSzTVztdsr

Waldemar Grabowski, Centrum Nauki Keplera - Planetarium Wenus

Fizyk komputerowy, dydaktyk i popularyzator nauki; pasjonat astronomii i astrofizyki. Jeden z głównych specjalistów w Centrum Nauki Keplera - Planetarium Wenus. Wiceprezes Stowarzyszenia Nauczycieli Fizyki SNaFi. Były Ambasador Kosmiczny Europejskiego Biura Edukacji Kosmicznej - ESERO Polska w Warszawie. Uczestnik szeregu szkoleń i warsztatów w Polsce i za granicą, w tym m.in.: w CERN, ESA i Centrum Dydaktycznym NASA. Opiekun wielu zespołów uczniowskich startujących w prestiżowych konkursach w Polsce i za granicą, m.in. CanSats in Europe, UAV Airborne Delivery Challenge w Australii, AstroPi, Remote Mars Yard czy też Odysseus II.

Temat: Nasza droga na Księżyc -  od startu po lądowanie, 45 min, wiek: 7+

Godzina: 16:15 - 17:00

20 lipca 1969 roku - dzień, który na zawsze zmienił niemalże wszystko. Chwila, w której Neil Armstrong jako pierwszy człowiek postawił swoją stopę na Srebrnym Globie był dniem, w którym spotkały się jednym momencie marzenia, technologia i nauka. Coś co wydawało się niemożliwym, stało się rzeczywistością. Spróbujemy prześledzić to jak wygląda lot na Księżyc od startu aż po lądowanie.  Odpowiemy na pytanie w jaki sposób najefektywniej powinniśmy startować z powierzchni Ziemi, jakie nowoczesne technologie (jak na lata sześćdziesiąte i później siedemdziesiąte XX w.) zostały opracowane, aby ów lot się odbył oraz jakie mają one zastosowanie do dnia dzisiejszego w życiu każdego z nas. Przyjrzymy się nowym planom eksploracji Księżyca, mając na uwadze najświeższe odkrycia NASA. A na koniec zaproponujemy Wam wzięcie udziału całymi Rodzinami w wykonaniu swojego własnego księżycowego lądownika, który będzie miał jeden cel - ochronić Waszego jajkonautę!

Niezbędne matriały: Jajko, kartki papieru A4, sznurek, pianka marshmallows, kijek drewniany, słomki do napojów, balony, taśma klejąca, nożyczki, linijka długa/miarka, waga kuchenna.

Justyna Średzińska – ESERO

Magister fizyki, specjalistka do spraw merytorycznych w Europejskim Biurze Edukacji Kosmicznej (ESERO-Polska). Swoją pasję do kosmosu przekazuje w pracy edukacyjnej. W ramach programu ESERO-Polska organizuje konferencje dla nauczycieli i nauczycielek, chcących wprowadzać tematykę kosmiczną na swoje zajęcia. Prowadzi różnorodne aktywności rozwijające wiedzę z zakresu astrofizyki i technologii kosmicznych oraz konkursy Europejskiej Agencji Kosmicznej. Prowadzi cykl spotkań „Galaktyka kobiet”.

Temat: Księżycowe projekty, 90 min, wiek: 7-100

Godzina: 12:00 - 13:30

Skoro mamy zamieszkać na Księżycu lub zupełnie innej planecie, powinniśmy zaprojektować swój nowy dom i zastanowić się jakie elementy będą nam potrzebne do życia. Niczym prawdziwi inżynierowie i inżynierki wyjdziemy z pomysłami jak zaprojektować poszczególne fragmenty bazy księżycowej i co powinno się w nich znaleźć. Postaramy się przejść przez pełny proces projektowania i prototypowania. Podczas warsztatów zapoznamy się z darmowym narzędziem Tinkercad, w którym można puścić wodzę fantazji przy projektowaniu modeli 3D, nie tylko księżycowych domostw! Warsztaty pomogą w przygotowaniach do wzięcia udziału w wyzwaniu Moon Camp (https://esero.kopernik.org.pl/moon-camp/).

Niezbędne materiały: komputer z myszką (koniecznie, bez niej ciężko poruszać się po programie), dobre łącze internetowe, stworzone konto na Tinkercad: https://www.tinkercad.com/ (niezbędny e-mail)

Milena Ratajczak

Milena Ratajczak – doktor astronomii, adiunkt w Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Ukończyła studia magisterskie na UAM w Poznaniu, stopień doktora uzyskała w CAMK PAN w Toruniu, była związana naukowo z Uniwersytetem Wrocławskim i Uniwersytetem Karola w Pradze. Jej zainteresowania naukowe skupiają się wokół tematyki gwiazd podwójnych oraz planet pozasłonecznych. Jest członkiem grupy OGLE - wielkoskalowego przeglądu nieba przy użyciu polskiego teleskopu zlokalizowanego w Chile, a także projektu Solaris - mającego na celu poszukiwanie egzoplanet za pomocą sieci robotycznych teleskopów zlokalizowanych na południowej półkuli. Współpracuje z międzynarodowym konsorcjum programu BRITE wykorzystującym konstelację nano-satelitów do obserwacji najjaśniejszych gwiazd w naszej Galaktyce. W wolnych chwilach popularyzuje naukę jako koordynator edukacyjnego program UNAWE w Polsce oraz członek zarządu fundacji New Space, MultiŚwiat, a także Polskiego Towarzystwa Astronomicznego. Współpracuje z pismami popularnonaukowymi, redaguje książki i gry o tematyce astronomicznej. W weekendy biega, najchętniej po górach.

Temat: Kosmiczne Księżyce, 70 min, wiek: 6-10

Godzina: 10:00 - 11:10

Księżyce niektórych planet naszego Układu Słonecznego są iście nieziemskie. Znajdziemy wśród nich lodowe i wulkaniczne globy, a także ciała przypominające swym kształtem latające spodki czy choćby… ziemniaka! Zapraszamy miłośników kosmicznych przygód na warsztaty, w trakcie których poznamy tajemnice kosmicznych księżyców i pozwolimy naszej wyobraźni stworzyć nowe niepowtarzalne globy. Do dzieła!

Niezbędne materiały: czarne kartki z bloku technicznego, kolorowe kredy/pastele